Spis treści
Płytki krwi, czyli trombocyty, są jednym z elementów morfotycznych krwi. Wraz z krwinkami czerwonymi i białymi stanowią podstawowe składniki morfologii krwi obwodowej. Ich główna rola polega na zapewnieniu właściwego krzepnięcia krwi w przypadku urazów naczyń krwionośnych. Liczba tombocytów we krwi obwodowej powinna wynosić od 150 000 do 400 000 na mikrolitr krwi. W przypadku zmniejszonej liczby płytek krwi mówi się objawach małopłytkowości.
Płytki krwi, zwane również trombocytami. To małe, nienukleonowe komórki krwi krążące we krwiobiegu. W przypadku uszkodzenia naczyń krwionośnych, płytki krwi umożliwiają zlepianie się połamanych końcówek naczyń, zapobiegając w ten sposób krwawieniom. Ponadto, płytki krwi pełnią funkcję transportową, transportując substancje czynne takie jak cytokiny, chemokiny i czynniki wzrostu, a także biorą udział w procesie zapalnym i odpornościowym organizmu.
Poziom płytek krwi określa się za pomocą badania morfologii krwi. Wyniki tej analizy wskazują na ilość płytek krwi we krwi obwodowej. Norma dla liczby płytek krwi we krwi obwodowej wynosi od 150 000 do 400 000 na mikrolitr krwi. Jeśli liczba płytek krwi poniżej 150 000, mówi się o małopłytkowości.
Małopłytkowość może mieć różne przyczyny, w tym wrodzone zaburzenia wytwarzania płytek lub przyjmowanie niektórych leków, takich jak heparyna, której działanie polega na hamowaniu działania płytek krwi. Małopłytkowość może być również spowodowana schorzeniami szpiku kostnego lub chorobami autoimmunologicznymi, w których system odpornościowy atakuje własne komórki organizmu, w tym płytki krwi.
Trombocytopenia to schorzenie polegające na zbyt małej liczbie płytek krwi we krwi obwodowej. Objawami mogą być powstawanie siniaków, krwawienia z nosa, dziąseł, a także krwawienia z przewodu pokarmowego lub dróg moczowych. W przypadku cięższych form trombocytopenii mogą występować poważne krwotoki, które zagrażają życiu pacjenta. Leczenie trombocytopenii zależy od przyczyny choroby i może obejmować przyjmowanie leków, a w przypadku poważnych krwotoków konieczna jest transfuzja płytek krwi.
Małopłytkowość rzekoma jest schorzeniem genetycznym, związanym z zaburzeniami czynników krzepnięcia krwi. W wyniku mutacji, trombocyty są mniejsze niż zwykle, ale w wyniku zmniejszonej liczby płytek krwi, wynik analizy morfologii krwi wykazuje niski poziom płytek we krwi obwodowej. Małopłytkowość rzekoma jest zwykle łagodna i nie wymaga leczenia.
Plamica to schorzenie polegające na nieprawidłowej pracy układu krzepnięcia krwi, które prowadzi do powstawania wybroczyn i plam krwistych na skórze. Objawem plamicy może być również powstawanie krwawień z nosa, dziąseł lub dróg rodnych. Leczenie plamicy zależy od liczby trombocytów oraz jej przyczyny i może obejmować stosowanie leków lub transfuzję krwi.
Do wykrycia niskiego poziomu płytek krwi konieczne jest wykonanie badania morfologii krwi. W wyniku tej analizy określa się ilość płytek krwi we krwi obwodowej. Jeśli wynik analizy wskazuje na niski poziom płytek krwi, konieczne jest wykonanie dodatkowych badań, takich jak ocena czynności szpiku kostnego lub badania immunologiczne, które pozwalają na identyfikację przyczyny małopłytkowości. Do prawidłowej oceny stanu zdrowia należy wziąć pod uwagę także inne parametry morfotyczne, m.in. leukocyty oraz erytrocyty.
Prawidłowa morfologia krwi w przypadku liczby płytek powinna mieścić się w normie od 150 000 do 400 000 na mikrolitr krwi. Na wynik analizy morfologii krwi może mieć wpływ wiek, płeć, stan zdrowia pacjenta, historia leczenia oraz przyjmowanie niektórych leków.
Niski poziom płytek krwi we krwi obwodowej nie jest równoznaczny z chorobą szpiku kostnego, choć w niektórych przypadkach może być związany z tą chorobą. Diagnozowanie choroby szpiku kostnego wymaga wykonania szeregu badań, w tym morfologii krwi, oceny czynności szpiku kostnego oraz badania genetycznego.
Leczenie chorób związanych z niskim poziomem płytek krwi zależy od przyczyny choroby. W przypadku chorób autoimmunologicznych stosuje się leki hamujące działanie układu odpornościowego, takie jak kortykosteroidy. W przypadku trombocytopenii konieczne może być podawanie leków stymulujących szpik kostny do wytwarzania płytek krwi, takich jak romiplostim lub eltrombopag. W przypadku ciężkich krwotoków konieczna jest transfuzja płytek krwi lub stosowanie leków hemostatycznych.
