Cynk zwany jest pierwiastkiem życia, gdyż jego rolą w organizmie jest regulowanie podziałów komórkowych i ich wzrostu – a te procesy leżą u podstaw funkcjonowania każdego żywego organizmu. Jako pierwiastek śladowy, nie jest skumulowany w organizmie w dużych ilościach. Niedobór cynku występuje powszechnie. Prowadzi to do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Ile cynku zatem potrzebujemy? I jakie są naturalne źródła cynku?
Cynk to pierwiastek, który w organizmie człowieka występuje w największych ilościach w układzie kostnym i mięśniowym, a także w erytrocytach i układzie nerwowym. Jako kofaktor kilkuset enzymów ma ogromny wpływ na przebieg procesów metabolicznych. Dlatego tak ważne jest dostarczenie odpowiednich ilości cynku.
Dzienna dawka cynku dla poszczególnych grup wiekowych jest następująca:
[ZMB6 PRAWA] – niemowlęta: 2 mg
– dzieci 1–3 lata: 3 mg
– dzieci 4–9 lat: 5 mg
– chłopcy 10–12 lat: 8 mg
– chłopcy 13–18 lat i dorośli mężczyźni: 11 mg
– dziewczęta 10–12 lat: 8 mg
– dziewczęta 13–18 lat: 9 mg
– kobiety: 8 mg
– kobiety ciężarne: 11–12mg
– kobiety karmiące: 12–13 mg
Zwiększone zapotrzebowanie na cynk dotyczy osób nadużywających alkoholu, stosujących niektóre leki, przyjmujących bardzo duże dawki witaminy B6. Także osoby chorujące na insulinooporność lub cukrzycę oraz dotknięte zespołami złego wchłaniania powinny dostarczyć większych dawek cynku.
Czy łatwo jest dostarczyć wymaganych ilości cynku z dietą? Okazuje się, że nie – o ile zawartość cynku w diecie nie jest najmniejsza, o tyle jego przyswajalność jest naprawdę niewielka. Szczególnie dotyczy to produktów zbożowych i strączków, które zawierają sporo cynku – a jednocześnie kwasu fitynowego, czyli związku uniemożliwiającego przyswajanie cynku, a także magnezu czy żelaza. Kolejne bogate źródła cynku to mięsa, ryby i owoce morza – znajduje się tu duża dawka cynku, a przyswajalność cynku z tych naturalnych źródeł jest bardzo dobra. Jednak negatywnie na przyswajalność mogą wpłynąć także niektóre powszechnie stosowane leki, np. antybiotyki, steroidy, antykoncepcja hormonalna. Wszystko to sprzyja niedoborom cynku.
Skutecznym sposobem na zapobieganie niedoborowi cynku jest suplementacja tego związku. Najczęściej stosowane dawki cynku w suplementach to około 10 mg – czyli tyle, ile wynosi dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek. Takie dawkowanie w zupełności wystarczy, aby uzupełnić podaż cynku z dietą.
Jeśli stosuje się go zgodnie z zaleceniami – nie jest to możliwe. Maksymalna dawka, która nie powinna generować działań niepożądanych to około 150 – 200 mg, a dawka toksyczna cynku to około 1 g.
Zbyt wysokie ilości cynku w organizmie mogą prowadzić do:
– wzrostu poziomu cholesterolu we krwi
– niedoboru miedzi
– podrażnienia przewodu pokarmowego
– zaburzeń odporności
– bólu i zawrotów głowy
– nudności i wymiotów
– owrzodzeń na błonach śluzowych
Jeśli dostarczymy wraz z dietą niewystarczających ilości cynku, z czasem dojdzie do rozwoju niedoboru cynku. Pierwsze jego objawy to problemy ze skórą, włosami i paznokciami.
Charakterystyczne objawy to:
– łamliwość włosów i ich nadmierne wypadanie
– kruchość i łamliwość paznokci
– nadmierne przetłuszczanie się skóry głowy
– wzmożone rogowacenie skóry
– powstanie trądziku
– stany zapalne skóry i spowolnione gojenie się ran
Inne objawy niedoboru cynku to spadek libido i zaburzenia płodności, spadek odporności, wzrost poziomu glukozy we krwi, zaburzenia wzroku, węchu i smaku, możliwe jest drżenie mięśni. W dłuższej perspektywie dojść może do przerostu gruczołu krokowego, rozwoju miażdżycy, zaburzeń widzenia po zmroku.
Dietetyk i certyfikowany ekspert żywienia i ketozy. Zwolenniczka zdrowego stylu życia i zdrowej diety, propagatorka trendu clean label, praktyk diety ketogenicznej i postu przerywanego. W pracy i życiu prywatnym stawia na brak kompromisów – sięga wyłącznie po produkty i suplementy diety najwyższej jakości.
Napisz komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.