Witamina B12 to jedna z tych witamin grupy B, których niedobór zdarza się dość często, zwłaszcza u osób w podeszłym wieku. Średnie zalecane zapotrzebowanie na witaminę B12 to około 2,5 mikrograma. Nie zawsze dostarczymy takich ilości z dietą, ponadto często dochodzi do zaburzeń wchłaniania tej witaminy z przewodu pokarmowego. Wtedy stopniowo pojawia się zubożenie puli witaminy B12 w organizmie, zmagazynowanej w wątrobie i szpiku kostnym. Powoli rozwija się niedobór witaminy B12, który początkowo może nie dawać żadnych objawów, co utrudnia jego rozpoznanie.
Niedobory witaminy B12 zdarzają się zarówno u osób młodych, jak i starszych. U tych pierwszych główną przyczyną deficytów jest zbyt niska podaż tej witaminy w diecie, natomiast u osób starszych – zaburzenia wchłaniania witaminy B12.
[WITAMINA B PRAWA]Główne źródła witaminy B12 w diecie to mięso i inne produkty pochodzenia zwierzęcego. Produkty roślinne nie dostarczają tej witaminy. Z racji, iż nasz organizm nie ma możliwości syntetyzowania tego związku, konieczne jest dostarczenie jego wystarczających ilości wraz z dietą. Jeśli jednak w diecie brakuje źródeł witaminy B12 – wkrótce dojdzie do jej niedoboru. Dotyczy to zwłaszcza wegan, wegetarian, a także osób o niskim statusie społecznym, rzadko spożywających mięso.
Kolejnym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi niedoboru witaminy B12 jest ograniczenie wchłaniania tego związku z diety.
Przyczyny takiego zaburzenia są bardzo zróżnicowane i mogą obejmować:
– celiakię, czyli chorobę jelit wynikającą z nietolerancji glutenu
– przewlekłe zapalenie trzustki
– zespół rozrostu bakteryjnego
– chorobę Leśniowskiego – Crohna
– niedoczynność tarczycy
– zakażenia pasożytnicze
– resekcję jelit
– zakażenie Helicobacter pylori
– zanikowe zapalenie błony śluzowej żołądka
Szczególnym przypadkiem jest choroba Addisona – Biermera, czyli stan, gdy organizm syntetyzuje przeciwciała przeciwko komórkom okładzinowym żołądka lub czynnikowi wewnętrznemu Castle’ a. Jest to związek niezbędny do wchłaniania witaminy B12. Jego niedobór powoduje, że witamina B12 przyjęta z dietą nie jest przyswajana przez organizm.
W grupie ryzyka niedoboru witaminy B12 znajdują się także osoby stosujące długotrwale następujące leki: inhibitory pompy protonowej stosowane w leczeniu nadkwasoty żołądka, kwas acetylosalicylowy, kolchicynę czy leki przeciwhistaminowe.
Objawy niedoboru witaminy B12 dotyczą przede wszystkim tych układów, dla funkcjonowania których ta witamina jest niezbędna. Mowa zwłaszcza o układzie nerwowym i krwiotwórczym. Neurologiczne objawy niedoboru witaminy B12 sprowadzają się do zaniku osłonek mielinowych nerwów oraz zaburzenia przewodnictwa nerwowego. Odbija się to niekorzystnie na funkcjonowaniu układu nerwowego oraz w postaci poważnych zaburzeń nastroju.
Najważniejsze symptomy niedoboru B12 ze strony układu nerwowego to:
– zaburzenia koordynacji ruchowej, niestabilny chód
– uczucie drętwienia i mrowienia kończyn
– drgawki
– zawroty i bóle głowy
– zaburzenia wzroku
– uczucie prądu wędrującego wzdłuż kręgosłupa, występujące podczas pochylania głowy do przodu
– stany depresyjne
– stany psychotyczne
– zaburzenia pamięci
– demencja
– większe ryzyko rozwoju choroby Alzheimera
Brak witaminy B12 prowadzi także do rozwoju anemii. Jej objawy są analogiczne do anemii wynikającej z niedoboru żelaza – jest to osłabienie, zawroty głowy, kołatanie serca, bladość skóry. Inne specyficzne dla niedoboru B12 symptomy to zajady w kącikach ust, tzw. bawoli język (o lśniącej i gładkiej powierzchni), utrata apetytu, pieczenie języka, nudności i wymioty.
Podstawą profilaktyki niedoboru witaminy B12 jest dostarczanie właściwych jej ilości wraz z dietą i suplementami. Wskazaniem do regularnego stosowania tabletek z witaminą B12 jest wegetarianizm i weganizm, gdyż wtedy suplementacja stanowi jedyne źródło tego związku w organizmie. Suplementy z witaminą B12 i innymi witaminami z grupy B wskazane są także każdej osobie narażonej na stres czy wysiłek umysłowy. Preparaty zawierające ten związek mogą także wspomagać odporność i funkcjonowanie układu sercowo – naczyniowego. Szczególnie ważne jest to w przypadku osób narażonych na rozwój miażdżycy: otyłych, z nadciśnieniem, wysokim poziomem cholesterolu, dodatnim wywiadem rodzinnym. U takich osób witamina B12 będzie ograniczać powstawanie homocysteiny, która jest najważniejszym czynnikiem generującym rozwój miażdżycy.
U osób ze zdiagnozowanym zaburzeniem wchłaniania witaminy B12, suplementacja doustna nie przyniesie spodziewanych efektów. Wtedy najskuteczniejsze są domięśniowe zastrzyki z witaminą B12.
W ramach profilaktyki niedoborów warto jest oznaczać poziom witaminy B12 w organizmie. Dzięki temu nie dopuścimy do sytuacji, w której niedobór B12 będzie rozwijał się bezobjawowo aż do momentu, gdy pojawią się powikłania neurologiczne, które nieleczone – mogą być nieodwracalne.
Dietetyk i certyfikowany ekspert żywienia i ketozy. Zwolenniczka zdrowego stylu życia i zdrowej diety, propagatorka trendu clean label, praktyk diety ketogenicznej i postu przerywanego. W pracy i życiu prywatnym stawia na brak kompromisów – sięga wyłącznie po produkty i suplementy diety najwyższej jakości.
Napisz komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.