Niedobór witaminy C – objawy hipowitaminozy
Witamina C to związek powszechnie występujący w wielu składnikach diety, zwłaszcza owocach i warzywach. Niektórzy z nas mogą jednak doświadczać niedoboru witaminy C. Przyczyny takiej hipowitaminozy mogą być różne – na pewno przyczynia się do niej zubożenie żywności w witaminę C podczas jej przechowywania i poddawania obróbce cieplnej. Inną przyczyną może być fakt zwiększonego zapotrzebowania na witaminę C, czyli kwas askorbinowy, a także niektóre schorzenia. Warto poznać przyczyny niedoboru witaminy C, aby móc wyeliminować jak najwięcej czynników ryzyka hipowitaminozy i zapobiec rozwojowi niedoboru tego związku.
Skąd się biorą niedobory witaminy C?
Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C szacowane jest średnio na 1 mg/kg masy ciała u dorosłych oraz 2mg/kg masy ciała u dzieci w wieku rozwojowym. Zapotrzebowanie to jest uśrednione i różni się w poszczególnych krajach. Istnieje jednak wiele grup osób wykazujących zwiększone zapotrzebowanie na kwas askorbinowy – niekiedy nawet o kilkadziesiąt miligramów.
[WITAMINA C PRAWA]Zwiększone zapotrzebowanie na kwas askorbinowy wykazują:
- palacze
- kobiety w ciąży i karmiące piersią
- osoby cierpiące na nadciśnienie
- osoby narażone na stres
- osoby nadużywające alkoholu
- diabetycy
- kobiety stosujące antykoncepcję hormonalną
- osoby stosujące niektóre leki (przeciwbólowe, przeciwdepresyjne, zmniejszające krzepliwość krwi)
- osoby ciężko pracujące fizycznie lub intensywnie trenujące
- chorzy doświadczający częstych infekcji
- pacjenci w okresie rekonwalescencji
U takich osób często stwierdzany jest brak witaminy C na wystarczającym, fizjologicznym poziomie.
Kolejną przyczyną niedoboru witaminy C jest źle skomponowana dieta, która może wynikać z braku wiedzy na temat tego, co zawiera najwięcej kwasu askorbinowego. Ale dzienna dawka witaminy C może nie być dostarczona także z powodu zbyt dużych strat w żywności. Przyczynić może się do tego poddawanie produktów obróbce cieplnej, a także dłuższe przechowywanie żywności. Aby temu zapobiec, należy ograniczyć gotowanie, a jeśli jest to konieczne – gotować na parze. Owoce i warzywa należy przechowywać jak najkrócej bądź mrozić.
Za mała ilość witaminy C w organizmie może wynikać ponadto z licznych schorzeń przewodu pokarmowego, które zaburzają procesy wchłaniania.
Niedobór witaminy C – najczęstsze objawy niedoboru
Niedobory witaminy C mogą dawać szereg różnorodnych objawów. Kiedyś, gdy występowały poważne deficyty witaminy C, dość często stwierdzany był szkorbut. Jest to choroba ogólnoustrojowa, która polega na zaburzeniu syntezy kolagenu. Konsekwencją deficytu tego najważniejszego białka budującego tkankę łączną jest krwawienie z dziąseł i wypadanie zębów, anemia, zaburzenia wzroku, krwiaki i siniaki na skórze. Jeszcze poważniejsze objawy szkorbutu to zaburzenia neurologiczne, znaczące osłabienie kości i stawów oraz problemy z sercem czy płucami. Co ciekawe, niedawno brytyjscy naukowcy zaalarmowali, że szkorbut znów powraca. Jeśli dieta dzieci bazuje na mało wartościowej, przetworzonej żywności – wystarczą około 3 miesiące z niską podażą witaminy C, aby doszło do rozwoju tej do niedawna zapomnianej choroby.
Jeśli nie jesteś pewien czy dostarczasz właściwych ilości witaminy C, objawy niedoboru, które powinny Cię zaniepokoić, to:
- osłabiona odporność i częsta zapadalność na infekcje
- spowolnione gojenie się ran
- osłabienie kości i rozwój osteoporozy
- stany zapalne błon śluzowych
- bóle stawów i mięśni
- ogólne osłabienie
- skłonność do występowania siniaków
- anemia
- suchość skóry
- pękanie drobnych naczyń krwionośnych
Jeśli nie dostarczasz odpowiednich ilości witaminy C – ucierpi na tym także Twój wygląd. Witamina C to witamina młodości – przede wszystkim dlatego, że neutralizuje wolne rodniki, czyli główną przyczynę starzenia. Chroni także przed szkodliwym wpływem promieniowania UV. Jest to także związek kluczowy dla syntezy kolagenu. Niedobór witaminy C oznacza zatem przyspieszone starzenie się skóry, jej wiotkość i niezdrowy koloryt. Mogą pojawić się przebarwienia oraz liczne zmarszczki. Kwas askorbinowy traktowany jest zatem nie tylko jako substancja prozdrowotna, ale także doskonały naturalny kosmetyk.
Jeśli nie chcesz doświadczyć tak przykrych konsekwencji niedoboru witaminy C, a nie jesteś pewien ile witaminy C dziennie spożywasz – pomyśl o suplementacji. Dobrej jakości preparat, w którego składzie znajduje się naturalna, czysta witamina C o doskonałej przyswajalności, zapewni właściwą podaż kwasu askorbinowego. Jeśli zastosujesz preparat zgodnie z dawkowaniem zalecanym przez producenta, nie grozi Ci przedawkowanie, gdyż nadmiar tego związku jest sprawnie usuwany z organizmu za pośrednictwem nerek.
Skutki niedoboru witaminy C – skóra
Niedobory witaminy C mogą mieć bardzo rozległe i długotrwałe skutki, dlatego wskazane jest uzupełnianie niedoborów kwasu askorbinowego. Z łatwością można zaobserwować wpływ niewystarczającej ilości witaminy C na największym organie człowieka – skórze.
Najczęściej spotykane skutki niedoborów witaminy C widoczne na skórze:
- choroby i zaburzenia funkcjonowania skóry – skóra składa się z wielu warstw, w badaniach przeprowadzonych m.in. przez
Kaiqin Wang dowiedziono, że pomiędzy poszczególnymi warstwami skóry występuje duże zróżnicowanie w zawartości kwasu askorbinowego. Witamina C może chronić przed zmianami skórnymi, takimi jak zmarszczki, utrata elastyczności czy przed przyspieszonym procesem starzenia powodowanym związkami chemicznymi zawartymi w kosmetykach. Witamina C to ochrona przed stresem oksydacyjnym wywołanym przez promieniowanie UVA, synteza kolagenu, hamowanie melanogenezy, modulacja keratocytów. - sucha skóra – zanieczyszczenia środowiska, przyjmowanie leków czy zła pielęgnacja mogą przyczyniać się do wysuszania skóry. Kiedyś sądzono, że na wysuszanie skóry wpływ ma zmniejszona ilość wody i zmniejszone wydzielanie sebum. Aktualnie uważa się, że powodem są zmiany w procesie keratynizacji i zawartości lipidów w warstwie rogowej. Badania dowodzą, że witamina C zwiększa barierę lipidową i indukuje różnicowanie się keratynocytów – można więc wnioskować, że witamina C zwiększa warstwę rogową naskórka i poprawia stopień zatrzymywania wody.
- zmarszczki – do powstawania zmarszczek przyczyniają się zmiany w kolagenie, pogorszenie struktur elastyny i połączeń między skórą właściwą a naskórkiem. Witamina C może poprawić syntezę kolagenu, a tym samym zmniejszyć widoczne zmarszczki. Warto więc sięgać po kosmetyki, których skład wzbogacony jest o witaminę C oraz po suplementację naturalną witaminą C, która odżywi skórę od środka.
- leczenie ran – trudności w leczeniu ran i zadrapań mogą być związane z występowaniem niedoborów witaminy C. Przeprowadzono badania na świniach, które wykazały, że doustna suplementacja witaminy C powodowała szybsze gojenie się ran oraz zwiększenie siły integralności tkankowej skóry. W innych badaniach udowodniono, że u dzieci suplementowanych witaminą C i E rany i zadrapania goiły się zdecydowanie szybciej.
- stany zapalne skóry – do stanów zapalnych zaliczamy trądzik, łuszczycę czy atopowe zapalenie skóry. Badania wykazały, że osoby cierpiące na wymienione dolegliwości, zmagają się ze spadkiem poziomu witaminy C w skórze. Przy leczeniu trądziku stosuje się witaminę C, co zmniejsza oporność bakterii P. acne na antybiotyk.
- czerniak – witamina C może być stosowana w epigenetycznym leczeniu czerniaka oraz innych nowotworów. Kwas askorbinowy powoduje wzrost stężenia 5-hmC do poziomu porównywalnego w zdrowych melanocytach, zmniejsza złośliwość komórek czerniaka w stadium przerzutowym przez hamowanie ich migracji i wzrostu.
Jak zapobiegać niedoborom witaminy C?
Witamina C to niezwykle skuteczny antyoksydant chroniący organizm 
przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Te reaktywne formy tlenu odpowiedzialne są za procesy starzenia, a także rozwój większości chorób przewlekłych. Wystarczy wymienić chociażby miażdżycę, cukrzycę, nowotwory, choroby autoimmunologiczne czy alergiczne. Nie bez powodu schorzenia te określane są mianem chorób cywilizacyjnych, czyli generowanych współczesnym stylem życia. I nie bez powodu odnotowywane są coraz liczniejsze zachorowania na wspomniane schorzenia. Związane jest to z jednej strony z większym narażeniem na działanie wolnych rodników, a z drugiej – z niewystarczającymi możliwościami obrony organizmu przed nimi. Z pewnością nie odpowiada Ci perspektywa przedwczesnego starzenia się czy borykania z przewlekłymi chorobami – a wystarczy jedynie regularnie suplementować naturalną witaminę C, by wzmocnić swoje zdrowie.
Dostarczanie witaminy C wraz z dietą może okazać się niewystarczające, choć oczywiście warto zrobić wszystko, aby w codziennym jadłospisie znalazły się produkty bogate w witaminę C – owoce i warzywa.
Najlepsze źródła kwasu askorbinowego to:
- owoce aceroli, dzikiej róży, porzeczki
- kiwi i truskawki
- cytrusy
- papryka
- pomidory
- natka pietruszki
- brokuły
Jednak ograniczona przyswajalność witaminy C z diety oraz potrzeba dostarczenia jej w naprawdę dużych ilościach – znacznie większych niż rekomendowane kilkadziesiąt mg na dobę, narzuca konieczność suplementacji. Dobra witamina C zawarta w suplemencie to doskonała inwestycja w zdrowie i nienaganny wygląd. Jeśli zdecydujesz się na naturalną witaminę C, której źródłem pochodzenia są wyselekcjonowane ekstrakty roślinne, dostarczysz nie tylko sporych dawek samej witaminy C, ale także innych antyutleniaczy. Nasilają one prozdrowotne działanie tego związku i zwiększają jego biodostępność, przez co zyskujesz znacznie więcej, niż sięgając po witaminę syntetyczną.