Spis treści
Potas to najważniejszy elektrolit w naszym organizmie, który odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie każdej komórki, każdego narządu i układu. Niedobory potasu nie należą do rzadkości – wynika to z nasilenia utraty potasu z organizmu, a także towarzyszenia chorób przewlekłych. Ile potasu tak naprawdę potrzebujemy? I w jaki sposób możemy zapobiec niskiemu poziomowi tego pierwiastka w organizmie? Jakie jest zastosowanie potasu? Czy sięgać po suplementy z potasem?
Potas to pierwiastek niezbędny dla naszego organizmu, którego zbyt niski lub zbyt wysoki poziom odbija się niekorzystnie na zdrowiu. Całkowita pula w organizmie to około 100 – 150 g, które zdeponowane są wewnątrz każdej komórki ciała. Fizjologiczny poziom potasu we krwi to 3,5 – 5,5 mmol/l. Elektrolit ten pełni wiele ważnych funkcji, zwłaszcza w zakresie regulowania pracy serca oraz mózgu. Jak dokładnie działa potas? Działanie tego pierwiastka polega na zapewnieniu odpowiedniego potencjału elektrycznego błon komórkowych, co umożliwia przewodzenie impulsów. Dzięki temu komórki nerwowe sprawnie przewodzą impulsy, wspomagając pracę mózgu i nerwów. Ma to także kluczowe znaczenie dla pracy mięśni szkieletowych, a także mięśnia serca. Co więcej, serce pracuje miarowo, ściany naczyń krwionośnych są odpowiednio napięte, ciśnienie krwi jest unormalizowane.
Potas korzystnie wpływa na pracę nerek, reguluje objętość przefiltrowanego moczu oraz objętość wody zatrzymanej w organizmie. Reguluje przemianę materii, utrzymuje właściwe pH organizmu, aktywuje wiele enzymów komórkowych, reguluje syntezę insuliny przez trzustkę.
Wiele badań potwierdza, iż suplementacja potasu wpływa korzystnie na normalizację ciśnienia krwi. Jak dokładnie działa? Zastosowanie suplementów z potasem prowadzi do obniżenia ciśnienia tętniczego – zarówno u osób z podwyższonym ciśnieniem krwi, jak i u osób z prawidłowymi wartościami ciśnienia. Suplementacja potasem to także skuteczny sposób profilaktyki nadciśnienia u osób, w rodzinie których zdiagnozowano tę przypadłość. Podobne wyniki badań uzyskano zarówno w europejskich, jak i amerykańskich badaniach u pacjentów w różnych grupach wiekowych.
Określono także wpływ podaży potasu na ryzyko udaru mózgu. Nie jest chyba zaskoczeniem, że zależność ta jest oczywista – suplementacja może minimalizować występowanie epizodów udaru mózgu. Już zwiększenie podaży tego pierwiastka o 400 mg dziennie może zredukować śmiertelność spowodowaną udarem mózgu aż o 40%. Natomiast włączenie suplementacji w wysokości 1000 mg dziennie powoduje spadek ryzyka wystąpienia udaru mózgu o ponad 10%.
W kolejnych badaniach wykazano ścisłą zależność między niskim poziomem potasu w organizmie (hipokaliemią) a wzrostem ryzyka rozwoju cukrzycy. Zbyt niski poziom potasu oznacza spadek syntezy insuliny i ograniczenie wrażliwości komórek na jej działanie – a to najprostsza droga do rozwoju hiperglikemii i cukrzycy.
Kolejne właściwości udowodnione naukowo to wpływ niskiego poziomu potasu na rozwój choroby niedokrwiennej serca czy zaburzeń rytmu serca.
Prawidłowa praca serca i całego układu krążenia zależy od podaży wielu składników diety. Część powinna być dostarczana w odpowiednio wysokich ilościach – mowa o potasie, kwasach omega 3, magnezie, witaminie D. Innych należy unikać – tak jak tłuszczów trans, cukru czy sodu w nadmiernych ilościach.
Potas w organizmie człowieka spełnia wiele funkcji, przede wszystkim warunkuje przewodnictwo nerwowo – mięśniowe. Dzięki temu pierwiastek ten niezbędny jest do pracy serca, mózgu czy mięśni. Jak działa na serce? Wspomaga kurczliwość mięśnia sercowego i warunkuje prawidłowy rytm pracy serca. Potas dba o właściwe ukrwienie serca, gdyż ogranicza nadmierną agregację płytek oraz zapewnia sprawny przepływ krwi przez naczynia wieńcowe. Oddala to ryzyko rozwoju choroby niedokrwiennej serca czy zawału. Potas jest ponadto niezbędny dla utrzymania właściwego ciśnienia krwi. Dzięki temu ograniczony zostaje rozwój zmian miażdżycowych, a także minimalizuje się ryzyko rozwoju zawału serca czy udaru mózgu.
Brak potasu daje objawy ze strony serca i całego układu krążenia – najczęściej pierwszymi symptomami są nadciśnienie oraz zaburzenia rytmu serca. Poza niskim spożyciem, czynnikiem ryzyka jest także wysokie spożycie sodu, dostarczanego głównie na drodze spożywania soli. Jeśli zatem chcesz zadbać o serce i cały organizm, ogranicz spożycie sodu, a włącz do diety produkty zawierające potas, a także magnez. Ten pierwiastek jest niezbędny dla pracy serca. A produkty zawierające potas bardzo często dostarczają także dużych ilości magnezu.
Potas z magnezem to dwa najważniejsze jony wewnątrzkomórkowe, których rolą w organizmie jest przede wszystkim wspomaganie przewodzenia bodźców. Zarówno potas, jak i magnez niezbędne są do przewodzenia impulsów nerwowych, a także skurczów mięśniowych. Ponadto elektrolity te ściśle związane są z gospodarką wodną organizmu. Bardzo łatwo o utratę zarówno potasu, jak i magnezu z organizmu. Umiarkowana podaż w diecie i utrata tych pierwiastków w organizmie sprawiają, że zarówno niedobór potasu, jak i niedobór magnezu nie należą do rzadkości. A ich konsekwencjami jest chociażby zaburzenie pracy układu nerwowego.
Potas i magnez sprzyjają sprawnemu przewodzeniu impulsów nerwowych, a także mięśniowych. Dzięki temu dbają o właściwą koordynację ruchową, sprawną pracę mózgu, intensywną pracę mięśni. Obydwa te pierwiastki wpływają także pozytywnie na pracę układu sercowo – naczyniowego i właściwy przepływ krwi i dotlenienie oraz odżywienie wszystkich organów. To także wpływa korzystnie na pracę mózgu i całego układu nerwowego.
Ponadto magnez i potas pomagają redukować negatywne skutki stresu, magnez działa neurotropowo, dzięki czemu wykazuje wpływ uspokajający i przeciwdepresyjny. Pierwiastki te normalizują także sen. Nie bez powodu osoby poddawane stresowi czy intensywnemu wysiłkowi umysłowemu potrzebują znacznie większych dawek magnezu i potasu. Dobrze jest jednak nie czekać z suplementacją potasu i magnezu w tabletkach do momentu, gdy odczujemy negatywne skutki stresu lub nie sprostamy obowiązkom w pracy czy na uczelni. Najlepiej jest suplementować te minerały profilaktycznie, by zadbać o zdrowie mózgu zanim wystąpią objawy niedoborów.
Osoby uprawiające sport – zarówno zawodowo, jak i rekreacyjnie – muszą zadbać o dostarczenie wraz z dietą większych ilości składników odżywczych. Ma to na celu zwiększenie wydolności pracy mięśni podczas treningu, ale także usprawnienie regeneracji mięśni. To ten ostatni proces zapobiega przetrenowaniu oraz zwiększa efektywność kolejnych treningów.
Jak zapewnić właściwą regenerację mięśni? Wiele mówi się o potreningowej podaży białka, jednak nie każdy pamięta o mikroelementach. A te są niezbędne dla trenującego organizmu. Jaki zestaw witamin i minerałów sprawdzi się najlepiej?
Suplementacja w sporcie powinna być starannie przemyślana, a składniki suplementów powinny działać synergistyczne. Dzięki uzupełnieniu swojego działania, związki te skuteczniej wspomagają pracę i regenerację mięśni. Trudno o lepszy duet dla mięśni niż magnez i potas. Oba te pierwiastki warunkują przewodnictwo nerwowo – mięśniowe, a zatem brak potasu i magnezu w wystarczających ilościach odbije się niekorzystnie na pracy mięśni.
Magnez i potas warunkują siłę skurczu mięśniowego, a to głównie za sprawą regulacji wykorzystania podczas treningu energii pochodzącej z ATP. Ten związek znany jest chyba każdemu, kto uprawia sport – jego właściwy poziom w organizmie i sprawna jego resynteza po treningu leżą u podstaw regularnej aktywności fizycznej. Zarówno potas, jak i magnez zapewniają komfort energetyczny dla pracujących mięśni, a także dbają o optymalne warunki anaboliczne. A jeśli do tego skutecznego duetu dołączysz witaminę B6 – z pewnością zrealizujesz wszystkie cele treningowe. Witamina B6 reguluje syntezę neuroprzekaźnika GABA, który zapewnia odporność na stres, reguluje sen, a także wpływa na uwalnianie anabolicznego hormonu wzrostu.
Niedobór potasu i magnezu może objawiać się w podobny sposób. Możesz dostrzec skurcze mięśni i ich osłabienie, ogólne zmęczenie, zaburzenia pamięci i koncentracji, zawroty głowy. W przypadku niedoboru witaminy B6 z kolei wystąpić może anemia, spadek odporności oraz zmiany zapalne błon śluzowych. Jeśli chcesz uniknąć ryzyka niedoborów oraz wspomóc mięśnie podczas treningu – zadbaj o właściwe zbilansowanie diety. Magnez i potas w żywności znajdują się przede wszystkim w kakao, orzechach, zielonych liściach warzyw, strączkach. Z kolei witaminy B6 można szukać w mięsie oraz pełnoziarnistych produktach zbożowych.
Aby zyskać pewność, że nie grozi Ci niedobór tych cennych związków odżywczych – dostarczaj je w suplementach. Dostarczysz w ten sposób wysokich dawek potasu, magnezu i witaminy B6, zadbasz o zdrowie, wspomożesz organizm podczas treningu – po prostu poczujesz się lepiej.
Cukrzyca to choroba u podstaw której leżą zaburzenia sekrecji insuliny przez trzustkę, jednak powikłania cukrzycy dotyczą wielu narządów. W związku z zaburzeniami gospodarki insulinowej oraz nieprawidłową funkcją nerek, bardzo często cukrzycy towarzyszy niedobór potasu w organizmie. Dlatego osoby chorujące na cukrzycę powinny zadbać o suplementację potasu i kontrolowanie jego poziomu we krwi.
Cukrzyca a niedobór potasu
Potas jest ściśle związany z gospodarką wodną organizmu. Odwodnienie jednoznaczne jest z utratą potasu z organizmu. W przebiegu cukrzycy dochodzi m. in. do nadmiernego wydalania moczu – zjawisko to określane jest mianem wielomoczu. Ponadto wraz z postępem cukrzycy dochodzi do uszkodzenia nerek – a to właśnie nerki kontrolują stopień wydalania potasu wraz z moczem. Niski potas w przebiegu cukrzycy ma jeszcze jedną przyczynę – jeśli w terapii cukrzycy stosowana jest insulina – powoduje ona przesunięcie potasu z krwi do komórek. Zależność jest obustronna – jeśli osoba chora na cukrzycę zadba o właściwy poziom potasu w organizmie, zapewni sobie skuteczniejszą insulinoterapię.
Osoby chore na cukrzycę powinny regularnie wykonywać badanie poziomu potasu we krwi. Niedobór stwierdzany jest przy stężeniach potasu poniżej 3,5 mmol/l. Aby zapobiec tak niskiemu poziomowi potasu we krwi, konieczne jest wzbogacenie diety w produkty stanowiące dobre źródła tego pierwiastka.
Niekiedy jednak osoby cierpiące na cukrzycę muszą ograniczyć spożycie warzyw i owoców, w których można znaleźć duże ilości potasu. Wtedy dieta na pewno nie pokryje dziennego zapotrzebowania na potas wynoszącego około 4700 mg na dobę. Jeśli zatem nie dostarczymy potasu w żywności – musimy sięgnąć po suplementy diety.
Tabletki lub suplementy w postaci kapsułek to zalecana forma uzupełnienia puli potasu w organizmie osób chorujących na cukrzycę.
Jaki potas jest najlepiej przyswajalny? Suplement powinien zawierać potas organiczny, np. cytrynian potasu – jest on znacznie lepiej przyswajalny niż syntetyczny chlorek potasu. Dobrze zwrócić także uwagę na obecność jakichkolwiek syntetycznych dodatków – są one całkowicie zbędne i mogą zaburzyć wchłanianie potasu.
Dzienne zapotrzebowanie na potas dla osoby dorosłej to około 4700 mg. Zapotrzebowanie może się jednak zwiększać w sytuacji, gdy dochodzi do nadmiernej utraty z organizmu (np. wymioty i biegunki, stosowanie różnych leków czy regularne uprawianie sportu). Wtedy konieczne jest zwiększenie ilości przyjmowanego potasu – i najwygodniej jest to zrobić z wykorzystaniem suplementów. Oczywiście warto zadbać o dietę wysokopotasową, jednak suplementy umożliwią szybkie przyjęcie precyzyjnie określonej dawki tego pierwiastka.
Preparaty z potasem powinny dostarczać co najmniej kilkaset mg organicznego potasu dziennie. Najczęściej elektrolit ten dostępny jest w formie tabletek – warto jest jednak poszukać potasu w kapsułkach. Taka forma suplementu jest znacznie lepiej trawiona i przyswajalna.
Suplementacja potasu zgodnie z zaleceniami jest bezpieczna i stanowi cenną profilaktykę wielu chorób układu sercowo – naczyniowego, nerwowego, mięśniowego czy moczowego.
Korzyści ze stosowania suplementów z potasem są znaczne – najwięcej wiadomo o pozytywnym wpływie potasu na kondycję osób dotkniętych nadciśnieniem. U osób z nadciśnieniem suplementujących wyższe dawki, stwierdzono obniżenie poziomu ciśnienia o około 3 – 5 mmHg, co poskutkowało mniejszym ryzykiem rozwoju powikłań nadciśnienia – ryzyko udaru spadło o około 24%.
Suplementacja jest bezpieczna – o ile przestrzega się zaleceń producenta dotyczących dawkowania. Organizm wypracował wiele mechanizmów regulacyjnych, które skutecznie usuną umiarkowany nadmiar potasu w organizmie. A dla pewności zawsze można wykonać okresowe badanie poziomu we krwi, które kosztuje zaledwie parę złotych. Pożądany poziom potasu we krwi, do którego należy dążyć, to 3,5 – 5,5 mmol/l.
https://www.everydayhealth.com/atrial-fibrillation/diet/foods-high-in-potassium-for-heart-health/
https://www.heart.org/en/health-topics/high-blood-pressure/changes-you-can-make-to-manage-high-blood-pressure/how-potassium-can-help-control-high-blood-pressure
https://www.healthline.com/nutrition/what-does-potassium-do
https://portal.abczdrowie.pl/pytania/cukrzyca-a-niski-pozimom-potasu
https://zdrowie.tvn.pl/a/nadmiar-potasu-w-organizmie-jakie-daje-objawy-jakie-leczenie-zastosowac
Dietetyk i certyfikowany ekspert żywienia i ketozy. Zwolenniczka zdrowego stylu życia i zdrowej diety, propagatorka trendu clean label, praktyk diety ketogenicznej i postu przerywanego. W pracy i życiu prywatnym stawia na brak kompromisów – sięga wyłącznie po produkty i suplementy diety najwyższej jakości.
Napisz komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.